Eko- projektowanie: nowa dyscyplina projektowania zrównoważonych produktów i usług

ARTYKUŁY

7.5.2025

design

Eko- projektowanie: nowa dyscyplina projektowania zrównoważonych produktów i usług

Eko-projektowanie, znane również jako ecodesign, to podejście do projektowania produktów i usług, które minimalizuje ich negatywny wpływ na środowisko naturalne. Kluczowe aspekty tej koncepcji obejmują całościowe podejście do cyklu życia produktu – od fazy koncepcyjnej, poprzez produkcję, użytkowanie, aż po recykling lub utylizację.

Szacuje się, że ponad 80% kosztów produktu i jego wpływu na środowisko jest określane na etapie jego projektowania.

Podstawowe założenia eko-projektowania

Do najważniejszych aspektów eko-projektowania, które pozwolą na spełnienie wymogów Rozporządzenia ESPR (Ecodesign for Sustainable Products Regulation), należą:

  • Trwałość i niezawodność – produkty powinny być projektowane tak, aby służyły przez długi czas bez konieczności częstych napraw lub wymiany.
  • Możliwość ponownego użycia i ulepszenia – konstrukcja powinna umożliwiać modernizację i ponowne wykorzystanie komponentów.
  • Łatwość naprawy i konserwacji – dostępność części zamiennych i możliwość łatwego demontażu to kluczowe elementy wydłużające żywotność produktu.
  • Zasobooszczędność – redukcja zużycia energii, wody oraz wykorzystanie materiałów pochodzących z recyklingu.
  • Zdatność do recyklingu i odzysku materiałów – projektowanie produktów tak, aby można było je łatwo poddać procesom recyklingu.
  • Minimalizacja śladu węglowego i ilości odpadów – ograniczenie emisji CO2 oraz ilości generowanych odpadów poprzez odpowiedni dobór surowców i technologii produkcji.

Jak więc sprostać tak wielu nowym wymaganiom projektowania produktów?

W Ergodesign, punktem wyjścia do opracowania efektywnych rozwiązań eko-projektowania dla danego produktu jest analiza LCA (life cycle analysis), w której posługujemy się naszym autorskim narzędziem Circular Loop Canvas. Dzięki określeniu poziomu wpływu wszystkich istotnych czynników kształtujących ślad środowiskowy produktu, możemy skupić się na stworzeniu strategii produktu, która najlepiej wpisze się w jego specyfikę i cele biznesowe producenta, zwracając szczególną uwagę na te czynniki, które mają największy wpływ środowiskowy i na które producent ma największy wpływ.

Design for 6R

ilustracja: grafika na bazie narzędzia Ergodesign - Circular Loop Canvas

Design for 6R

Refuse (odmów) polega na rezygnacji z użycia materiałów, substancji lub produktów, które nie nadają się do ponownego użycia, naprawiania lub recyklingu lub które charakteryzują się negatywnym oddziaływaniem na środowisko lub na życie i zdrowie ludzi.

Reduce (ogranicz) polega na zmniejszeniu zużycia zasobów odnawialnych i nieodnawialnych, materiałów, substancji lub produktów poprzez zastosowanie odpowiednich działań technologicznych, logistycznych lub ekonomicznych. Ograniczenie powinno prowadzić do realnego zmniejszenia zużywanych zasobów odnawialnych (np. woda, gleba), nieodnawialnych (np. surowce mineralne).

Reuse polega na ponownym wykorzystaniu materiałów, surowców lub produktów, które zamiast stać się odpadem w jednym procesie produkcyjnym lub usługowym stają się surowcem dla innego. Zasada ta może też prowadzić do wykorzystania materiałów, surowców lub produktów do nowych funkcji, jeśli w obecnej postaci nie znajdują już zastosowania.

Recover polega na wprowadzeniu w ramach projektu takich rozwiązań technologicznych, logistycznych i marketingowych, które zapewniają dostępność części zamiennych, instrukcji obsługi i napraw, informacji technicznych lub innych narzędzi, sprzętu lub oprogramowania pozwalających na naprawę.

Recycle dotyczy sytuacji, w której produktu, materiału lub substancji nie można użyć ponownie lub naprawić/zregenerować, a powstałe w wyniku takiej sytuacji odpady nie mogą zostać ponownie użyte ani nie mogą utracić statusu odpadu. Aby skutecznie wdrażać eko-projektowanie, stosuje się różne strategie projektowe, które mają na celu zwiększenie trwałości, funkcjonalności oraz zmniejszenie wpływu produktu na środowisko.

Strategie eko-projektowania

Do najważniejszych strategii eko-produktu należą:

1. Przywiązanie i zaufanie użytkownika – projektowanie produktów tak, aby użytkownik miał z nimi emocjonalną więź. Osiąga się to poprzez wysoką jakość wykonania, estetykę oraz możliwość personalizacji. Produkty, które „szlachetnie się starzeją”, są chętniej zachowywane i rzadziej wyrzucane.

2. Wytrzymałość i modułowość – produkty powinny być zaprojektowane tak, aby poszczególne elementy mogły być wymieniane w razie zużycia. Nie wszystkie komponenty muszą być jednakowo trwałe – ważne jest, aby te najbardziej narażone na zużycie można było łatwo wymienić.

3. Standaryzacja i kompatybilność – korzystanie z powszechnie dostępnych standardów pozwala na łatwiejsze naprawy oraz integrację z innymi produktami. Standaryzowane elementy, np. ładowarki czy baterie, mogą być wykorzystywane w różnych urządzeniach, co ogranicza ilość elektrośmieci.

4. Łatwość utrzymania i naprawy – produkty powinny być zaprojektowane tak, aby użytkownik mógł samodzielnie przeprowadzać drobne naprawy. Obejmuje to eliminację trwałych połączeń oraz stosowanie łatwo dostępnych części zamiennych.

5. Możliwość dostosowania i unowocześnienia – projektowanie produktów z myślą o przyszłych modyfikacjach i rozbudowie. Przykładem są modułowe smartfony, których poszczególne komponenty można wymieniać bez konieczności zakupu nowego urządzenia.

6. Demontaż i ponowny montaż – projektowanie produktów w sposób ułatwiający ich demontaż. To podejście pozwala na efektywne odzyskiwanie surowców oraz ich ponowne wykorzystanie w procesach produkcyjnych.

Dla każdej z powyższych strategii zespół ekspertów eko-projektowania Ergodesign stosuje wyznaczone metody jej wypracowania, dzięki czemu krok po kroku osiąga się zamierzony cel biznesowy danego projektu ecodesignu.

Projektujemy zrównoważone rozwiązania

W Ergodesign, nasz zespół ekspertów eko-projektowania pomaga Klientom wyznaczyć cele ecodesign’u, które najlepiej spełnią zarówno wymagania prawne, jak również ambicje w obszarze zrównoważonego rozwoju. W każdym projekcie podstawowym celem jest wypracowanie wartości dla użytkowników końcowych, dzięki czemu pomagamy zwiększać konkurencyjność i pozycję rynkową naszych Klientów.

Zapoznaj się z innowacyjnymi przykładami eko-projektowania stworzonymi przez Ergodesign:

Eko-projektowanie to nie tylko sposób na ochronę środowiska, ale także strategia, która daje szanse na długofalowe korzyści ekonomiczne. Inwestowanie w zrównoważone rozwiązania, takie jak eko-projektowanie, jest dojrzałą odpowiedzią na rosnące wyzwania ekologiczne, wymagania regulacyjne i oczekiwania konsumentów.

Skontaktuj się z nami już dziś, aby zobaczyć, jak Ergodesign może pomóc zastosować eko-projektowanie w Twojej firmie.

ZAREZERWUJ TERMIN KONSULTACJI

0 / 24

0 / 300

2 / 2

Wróć

DZIĘKUJEMY ZA
PRZESŁANIE formularza

W ciągu 24 godzin nasz ekspert skontaktuje się z Tobą.
Przepraszamy. Nie udało się wysłać Twojej wiadomości.
Prosimy o kontakt telefoniczny.

Napisz do nas. Odpowiemy w ciągu 24 godzin, aby Cię połączyć z właściwym ekspertem.

No items found.